Kleszcz na skórze psa może przenosić groźne choroby i wywołać stan zapalny. Szybkie i prawidłowe usunięcie pasożyta zmniejsza ryzyko zakażenia boreliozą i babeszjozą. Odpowiednie narzędzia, delikatna technika oraz aseptyka to kluczowe elementy pierwszej pomocy. Kompleksowe postępowanie po zabiegu wspiera prawidłowe gojenie i chroni zdrowie czworonoga.
Kleszcze – zagrożenie dla psów
Kleszcze przenoszą bakterie Borrelia burgdorferi wywołujące boreliozę u psów. Pasożyty mogą także zarażać pierwotniakami babeszjozy, co prowadzi do anemii i uszkodzenia nerek. W niektórych przypadkach występuje kleszczowe zapalenie mózgu, choć rzadsze u psów. Zrozumienie możliwości zakażeń ułatwia szybką reakcję i ochronę czworonoga.
Ukąszenie kleszcza bywa bezboleśnie, dlatego pies często nie sygnalizuje zdarzenia. Pasożyt wkłuwa się głęboko, wydzielając substancje znieczulające i antykoagulanty. Często jedynym śladem jest niewielka opuchlizna lub zaczerwienienie wokół miejsca wkłucia. Monitoring skóry po spacerach w zaroślach i trawie to podstawa profilaktyki.
Nieusunięty kleszcz pozostaje przyczepiony do skóry przez wiele dni, zwiększając ryzyko przeniesienia patogenów. Im dłużej pasożyt pobiera krew, tym większe prawdopodobieństwo zakażenia. Dlatego kluczowa jest codzienna kontrola sierści i skóry po każdym wyjściu na dwór. Wczesne wykrycie to szansa na bezpieczne usunięcie kleszcza.
Przygotowanie do usunięcia kleszcza
Przed zabiegiem warto zgromadzić cienką pęsetę lub specjalny haczyk weterynaryjny. Narzędzia należy umyć wodą z mydłem, a następnie zdezynfekować alkoholem. Konieczne jest założenie jednorazowych rękawiczek, by uniknąć kontaktu z krwią psa. Przygotowanie opatrunków jałowych i środków odkażających ułatwia szybką pielęgnację po usunięciu.
Pies powinien znajdować się w spokojnym otoczeniu na stabilnej podłożu. Można poprosić drugą osobę o przytrzymanie zwierzęcia, by ograniczyć ruchy. Ułożenie czworonoga na boku lub w klatce umożliwia dostęp do miejsca ukąszenia. Wstępne uspokojenie głaskaniem i cichym głosem zmniejsza stres psa i ułatwia precyzję zabiegu.
Dobre oświetlenie miejsca zabiegu zapewnia widoczność główki kleszcza i minimalizuje ryzyko pozostawienia części pasożyta. Warto zdjąć sierść z obszaru ukąszenia, delikatnie rozdzielając włosy palcami. Umożliwia to precyzyjne chwytanie narzędziem i ogranicza przypadkowe podrażnienia skóry. Staranna organizacja pracy ułatwia całkowite usunięcie kleszcza.
Usuwanie kleszcza pęsetą lub haczykiem
Pęsetę ustawiać blisko skóry, tak by uchwycić kleszcza tuż przy głowie. Ciągnąć zdecydowanym, pionowym ruchem ku górze, unikając szarpania i skręcania. Dzięki temu całość pasożyta zostaje wyciągnięta, a część gębową nie pozostawia się w skórze. Uszkodzenie kleszcza może prowadzić do wtórnego zakażenia i stanów zapalnych.
Alternatywnie można użyć haczyka do kleszczy, który wsuwa się pod tułów pasożyta i obraca kilka razy. Obrócenie haczyka odkleja kleszcza bez uszkadzania tkanek psa. Po obrocie delikatnie pociąga się haczyk, by wydobyć kleszcza w całości. Metoda ta sprawdza się w miejscach trudno dostępnych lub przy mocno przyczepionych pasożytach.
Jeśli nie udaje się usunąć kleszcza mechanicznie, należy zwrócić się do lekarza weterynarii. Próby wyciągania na siłę mogą pozostawić fragmenty w skórze, co sprzyja zakażeniom. Weterynarz może zastosować znieczulenie miejscowe i użyć specjalistycznych narzędzi. Profesjonalna pomoc minimalizuje ryzyko powikłań i stresu u psa.
Dezynfekcja i opieka po zabiegu
Po usunięciu kleszcza miejsce ukąszenia trzeba oczyścić środkiem antyseptycznym. Najlepiej użyć chlorheksydyny lub roztworu jodyny o niskim stężeniu. Delikatne przemycie rany usuwa krew i zanieczyszczenia. Następnie miejsce można osuszyć jałowym gazikiem bez pocierania skóry psa.
Na oczyszczoną ranę warto nałożyć lekki opatrunek z jałowej gazy, zabezpieczając przed zabrudzeniem i lizaniem. W pierwszych godzinach po zabiegu ograniczyć intensywne ruchy psa, by rana mogła się zasklepić. Stosowanie obroży ochronnej uniemożliwia lizanie i drapanie. Odpowiednia opieka wspiera szybkie gojenie i zapobiega powstawaniu zakażeń.
W kolejnych dniach miejsce ukąszenia należy obserwować, zwracając uwagę na zaczerwienienie lub ropienie. Pojawienie się powiększającego się rumienia może świadczyć o boreliozie. W razie niepokojących objawów, jak gorączka czy apatia psa, należy skonsultować się z weterynarzem. Wczesna reakcja zwiększa skuteczność leczenia chorób odkleszczowych.
Profilaktyka przeciw kleszczom u psów
Stosowanie środków spot-on zawierających substancje owadobójcze chroni przed ukąszeniami przez kilka tygodni. Preparaty nakrapiane na kark uwalniają się stopniowo, zabezpieczając całe ciało psa. Warto stosować obroże przeciwkleszczowe jako uzupełnienie profilaktyki skórnej. Kombinacja metod zwiększa skuteczność ochrony przed kleszczami.
Regularne szczotkowanie i kontrola sierści po spacerach w zaroślach to niezbędny nawyk. Należy dokładnie przeglądać miejsca trudne do oględzin, jak pachwiny czy pachy. Częste mycie łap i brzucha po powrocie ze spaceru ogranicza przenoszenie pasożytów do domu. Profilaktyka behawioralna wspiera skuteczność preparatów przeciwkleszczowych.
Dbanie o otoczenie psa, eliminacja zarośli i niskiej trawy w ogrodzie zmniejsza liczbę kleszczy w miejscu zabawy. Impregnacja terenu naturalnymi repelentami lub profesjonalna dezynsekcja ogranicza populację pasożytów. Kompleksowe działania na terenie i u psa zapewniają długotrwałą ochronę przed groźnymi chorobami odkleszczowymi.
Autor: Agnieszka Kurzajska
